Bà chủ bánh mì chỉ 10.000 đồng/ổ 32 năm ở TP.HCM: 'Ai khổ cho luôn'
Có dịp tác nghiệp tại huyện A Lưới (Thừa Thiên-Huế), tôi thường được anh em người bản địa nhắn gửi tết này về với bản làng để họ đãi những thức ngon, món lạ chỉ có trong dịp tết. "Anh sẽ không thất vọng đâu! Nhiều người khi ăn Tết Nguyên đán cùng đồng bào đã ví von tết ở thung lũng A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực với rất nhiều món đặc sản của các dân tộc mà không phải ai cũng có dịp thưởng thức một lần trong đời", anh Lê Văn Hôi (33 tuổi, người dân tộc Pa Kôh, trú tại xã Hồng Thượng) mời gọi.Anh Hôi dẫn chứng không phải người địa phương nào cũng một lần được nếm món sâu tre (loài sâu sống trong ống tre - NV) xào lá kiệu, gọi là P'reng. Bởi, trước tháng 9 và sau khoảng tháng 2 - 3 hằng năm, sâu đã chui khỏi thân tre, hóa bướm. Hay món chuột rừng ướp với gừng, ớt hiểm thêm chút muối rồi cho vào ống tre để nướng. Rồi món A choor (một loài cá suối) gói trong mấy lớp lá chuối đem vùi trong than hồng… Đây là những món ăn "có tiền cũng không mua được" bởi nguyên liệu, gia vị đều là những loài đặc hữu chỉ xuất hiện theo mùa và chỉ có ở dãy Trường Sơn. Ngày thường, muốn ăn những món này cũng không có nhưng đến Tết Nguyên đán là rất nhiều gia đình Pa Kôh sửa soạn để mời khách."Trước tết khoảng 1 tháng, trai tráng trong làng hú gọi nhau cắt rừng đi tìm sản vật, dĩ nhiên không phải là động vật hoang dã cấm đánh bắt mà là những con cá suối, ốc, ếch nhái, nòng nọc… Chúng tôi cũng đi hái, đào các loại gia vị như tiêu rừng (mắc khén), gừng, riềng… mang về tích trữ. Đến ngày tết, khách đến chơi nhà, tùy theo món mà chỉ cần mang ra nướng, xào với lá kiệu, nấu với môn thục… là đã có ngay món ăn ngon lành, nóng hổi", anh Hôi cho biết. Trước tết 1 tháng, cộng đồng người Tà Ôi cũng tất bật chuẩn bị những món ăn đậm vị vùng cao. Có những món được làm trước tết cả chục ngày, đặc biệt là các loại bánh làm từ nếp. Cụ bà Căn Hoan (80 tuổi, người Tà Ôi, trú tại xã Hồng Thái) bảo đàn ông đi kiếm mồi nhắm, làm rượu còn đàn bà thì giã gạo, chọn nếp, tìm lá gói bánh. Người Tà Ôi thường chọn các loại gạo nếp bản địa thơm ngon như ra dư, cu cha, trưi… để làm bánh, xôi ống. "Mẹ thường làm để dâng Yàng (Trời - NV) vào dịp tết. Trong đó, bánh a quát khó gói nhất vì phải làm nhọn 2 đầu bằng lá đót tươi rồi cho nếp vào. Khi làm xong, bánh nhìn như 2 chiếc sừng trâu nên còn gọi là bánh sừng trâu. Ăn bánh kèm thịt nướng, rất ngon", cụ Căn Hoan nói. Cụ vẫn làm bánh nếp giã nhuyễn cùng mè đen (adeep man), món bánh đặc biệt đang có nguy cơ thất truyền.Gắn bó nhiều năm với đại ngàn Trường Sơn, nhà nghiên cứu Trần Nguyễn Khánh Phong nhận định vào ngày tết người Tà Ôi thể hiện nét truyền thống qua văn hóa ẩm thực với những món ăn độc đáo, chuẩn bị công phu. "Vì sinh sống ở vùng núi rừng lạnh buốt, di chuyển nhiều nên người Tà Ôi thích ăn khô, mặn, cay. Bởi vậy, hầu hết các món ăn của đồng bào đều được chế biến theo cách nướng, thui, luộc hoặc tái", ông Phong cho hay. Một số món ăn độc đáo vùng cao vào dịp tết có thể kể đến gồm cá và thịt thui ống (cho thịt vào ống tre rồi lấy cùi bắp đậy lại, đặt nướng lăn tròn đều trên than hồng), môn thục cắt thành từng khúc trộn chung với thịt đã ướp sẵn rồi đổ vào ống để thui… Lạ lùng hơn, theo ông Trần Nguyễn Khánh Phong, những món thoạt nghe qua có vẻ sẽ kén người ăn như món thui chim, chuột, cua ủ thối lại là những đặc sản cao cấp. Nguyên liệu sau khi được làm sạch, ướp gia vị cho vào từng ống tre, nứa hoặc quả bầu khô rồi chỉ cần thui trên lửa một vòng cho có hơi nóng, sau đó cất vào gùi hoặc để lên giàn bếp, sau vài ngày mở ra ngửi thấy có mùi là ăn được. Người Tà Ôi cho rằng dịp lễ tết mang những món này ra đãi khách xem như thể hiện tấm lòng quý mến của gia chủ đối với khách.Nghệ nhân ưu tú Hồ Văn Hạnh (77 tuổi, trú tại xã Trung Sơn), người được mệnh danh là "cuốn từ điển sống của đại ngàn Trường Sơn", cho biết lịch nông vụ của cộng đồng các dân tộc ở A Lưới thường kết thúc vào tháng 10 âm lịch, sau đó người dân sẽ ăn tết mừng lúa mới Aza (chọn một ngày từ 6.11 - 24 tháng chạp). Đón Tết Nguyên đán của đất nước, người dân xem như đã gộp 2 cái tết vào chung vui một lần. Vì vậy, các gia đình không tiếc công sức đi tìm sản vật về đãi khách. Những đặc sản của mỗi dân tộc đều được soạn sửa kỳ công, dâng lễ Aza thế nào thì họ dọn tết cũng như thế đó. "Bố thì quan tâm đến "ẩm" hơn "thực". Tết mà! Đàn ông phải có chi nhâm nhi cùng bạn bè mới vui. Bố thích nhất là rượu tr'đin, tức "rượu trời" vì được cất ngay trên đọt cây", già Hạnh khề khà. Là người Pa Kôh nhưng già Hạnh lại thích thứ rượu truyền thống của người Cơ Tu. Theo già, đây là loại rượu thơm ngon nhất ở đại ngàn Trường Sơn, được chiết từ cây tr'đin mọc trong rừng sâu. Người thợ chỉ cần rạch một đường trên thân cây rồi lấy can hứng nước. Bỏ thêm ít vỏ cây chuồn phơi khô, nước sẽ tự lên men cho ra thứ hương vị có một không hai. Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Hoài Nam (79 tuổi, người dân tộc Cơ Tu, trú tại xã Hồng Hạ) tự hào vì rượu tr'đin được các dân tộc anh em, kể cả người Kinh ở A Lưới, yêu thích và "không có mà bán" vào mỗi dịp tết. Già Nam cho biết người Pa Kôh, Tà Ôi cùng người Cơ Tu còn có một loại rượu tương tự tr'đin là rượu tà vạt được cất từ cây đoác. Cây đoác dễ tìm hơn, nhưng khai thác thì nguy hiểm hơn vì phải trèo cao hơn cây tr'đin. "Đây chắc là những loại rượu duy nhất trên thế giới được lấy trên cây mang về uống mà không cần phải chưng cất", già Nam cười. Tùy vào khẩu vị của mỗi người mà đến tết, đồng bào các dân tộc thiểu số còn nấu rượu nếp (xiêu), ủ rượu cần (a riêu), rượu mía vỏ chuồn (a véc), rượu mây rừng vỏ chuồn (tà via)…Bà Lê Thị Thêm, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện A Lưới, nhận định mỗi dân tộc đều có phong tục tết cổ truyền mang màu sắc riêng. Nhưng thật đáng quý khi đồng bào mang "tết riêng" hòa vào "tết chung" của đất nước và các dân tộc vẫn giữ được nét ẩm thực độc đáo, đậm dư vị núi rừng. "Tết đến, nhà nhà lại sửa soạn những món ngon để mời khách. Cảm tưởng tết quê hương A Lưới cứ như một "đại hội" ẩm thực của các dân tộc với cơ man là món ăn, thức uống độc lạ… Thú vị hơn, giữa các gia đình còn giao lưu ẩm thực bằng cách trao đổi ống thịt, gùi bánh, chum rượu… để có thể thưởng thức những món mà nhà mình không có. Tết đoàn kết, đầm ấm", bà Thêm chia sẻ.Bánh mì Hà Nội
Theo Tom's Hardware, Google đã phát triển thành công một con chip quang tử giúp triển khai mạng internet không dây. Hệ thống này sử dụng các cầu ánh sáng được lắp đặt cách nhau 1 km cho phép truyền tải dữ liệu với tốc độ lên tới 10 Gbit/giây (Gbps). Nếu thành công, giải pháp này có thể thay thế cáp quang và thậm chí cả dịch vụ internet vệ tinh Starlink.Dự án mang tên Taara, có nghĩa là "ngôi sao" trong tiếng Phạn, được phát triển từ công nghệ máy thu phát ánh sáng ban đầu được thiết kế cho dự án Loon của Google. Mặc dù dự án với mục tiêu cung cấp internet cho các khu vực thưa dân bằng khinh khí cầu này đã bị đóng cửa, nhưng những công nghệ hứa hẹn từ đó đã được ứng dụng vào Taara.Mahesh Krishnaswamy, quản lý dự án Taara, cho biết: "Sợi quang là tiêu chuẩn vàng cho kết nối tốc độ cao, nhưng thường quá đắt đỏ và không thực tế cho nhiều khu vực". Giải pháp này hứa hẹn sẽ giúp ích cho những người không thể lắp đặt cáp quang, cũng như cư dân ở những khu vực đông dân cư nơi Starlink không hiệu quả.Cầu ánh sáng Taara thế hệ đầu tiên có chiều dài khoảng 76 cm, sử dụng nhiều gương và thiết bị hiệu chuẩn có khả năng truyền dữ liệu với tốc độ 20 Gbps trên khoảng cách 20 km. Hiện tại, máy thu phát Taara đã được thu nhỏ đến kích thước chỉ bằng một móng tay (13 mm), với tốc độ truyền tải 10 Gbps trên khoảng cách 1 km. Điều này không chỉ giúp giảm kích thước mà còn giảm đáng kể chi phí sản xuất.Krishnaswamy nhấn mạnh rằng nhóm Taara hình dung một tương lai mà khả năng kết nối không bị giới hạn bởi cáp hoặc chi phí cao. Nhóm nghiên cứu đang hướng tới việc giảm thiểu kích thước và độ phức tạp của hệ thống, từ đó giảm chi phí kết nối và tạo ra hiệu ứng mạng lưới trong ngành.Đáng chú ý, công nghệ Taara đã chứng minh tính hiệu quả trong thực tế với việc triển khai thành công tại nhiều khu vực trên thế giới, bao gồm vùng Caribe và các trung tâm đô thị ở Ấn Độ nơi chưa có hỗ trợ 5G.Bước tiếp theo trong quá trình phát triển của Taara là nghiên cứu thiết kế chip mới, với kế hoạch mở rộng phạm vi và thông lượng của thiết bị bằng cách tạo ra phiên bản có hàng nghìn bộ phát.
Gửi người thương: Ba, con thương ba rất nhiều!
"Căn cứ không quân Luxeuil sắp được nâng cấp theo cách chưa từng có và đóng vai trò tối quan trọng trong lực lượng răn đe hạt nhân của Pháp", Tổng thống Macron phát biểu ngày 18.3. Nhà lãnh đạo Pháp nói thêm rằng căn cứ này sẽ cần khoản đầu tư lớn để tiếp nhận 2 phi đội máy bay phản lực Rafale có khả năng mang vũ khí hạt nhân, theo Politico.Pháp dự kiến sẽ đầu tư 1,5 tỉ euro vào căn cứ không quân Luxeuil-Saint-Sauveur. Đến năm 2035, Pháp đặt mục tiêu có chiến đấu cơ F5 Rafale cũng như tên lửa bội siêu thanh phóng trên không ASN4G. Đội ngũ nhân viên làm việc tại căn cứ sẽ tăng gấp đôi lên 2.000 người.Tổng thống Macron cũng xác nhận rằng nước này sẽ đặt mua thêm máy bay Rafale từ nhà thầu quân sự Dassault Aviation (Pháp), nhưng không nêu rõ số lượng. Trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Sebastien Lecornu cho biết không quân Pháp sẽ cần thêm khoảng 20 chiếc Rafale nữa, bổ sung vào đội bay dự kiến sẽ đạt hơn 180 chiếc."Nếu chúng ta muốn tránh chiến tranh, đất nước và lục địa [châu Âu] của chúng ta phải tiếp tục phòng thủ, trang bị và chuẩn bị cho chính mình", ông Macron nói. Nhà lãnh đạo Pháp cho biết ông sẽ sớm đưa ra thêm thông báo về việc tái vũ trang của đất nước.Tổng thống Macron cho hay Pháp quyết định đặt tên lửa hạt nhân hiện đại tại căn cứ không quân cách biên giới Đức chưa đầy 200 km. Động thái trên được đánh giá là một bước đi chiến lược của Pháp. Kế hoạch trên được đưa ra sau khi Thủ tướng tương lai của Đức Friedrich Merz cho biết ông muốn tổ chức các cuộc đàm phán về khả năng răn đe hạt nhân của Pháp vì quan ngại về sự hỗ trợ và cam kết của Mỹ đối với châu Âu.Đây không phải lần đầu tiên Pháp đề cập kế hoạch này. Hồi tháng 6.2023, Chủ tịch Ủy ban đối ngoại và quốc phòng của Thượng viện Pháp Cédric Perrin từng nhắc đến kế hoạch nâng cấp căn cứ không quân. Căn cứ Luxeuil-Saint-Sauveur đã lưu trữ vũ khí hạt nhân trong nhiều thập niên, cho đến khi các máy bay chiến đấu Rafale được chuyển đến một địa điểm khác vào năm 2011.
Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết, không khí lạnh tăng cường đang di chuyển xuống miền Bắc nước ta. Đến đêm nay và sáng mai (13.2) không khí lạnh sẽ ảnh hưởng đến Đông Bắc bộ, sau đó ảnh hưởng đến Bắc Trung bộ và một số nơi ở Tây Bắc bộ. Gió trong đất liền chuyển hướng đông bắc mạnh cấp 2 - 3, vùng ven biển cấp 3.Ở Bắc bộ và Bắc Trung bộ trời tiếp tục rét, vùng núi Bắc bộ có nơi rét đậm, rét hại. Nhiệt độ thấp nhất trong đợt không khí lạnh này ở Bắc bộ phổ biến từ 14 - 17 độ C, vùng núi cao 11 - 13 độ C, có nơi dưới 10 độ C; ở Bắc Trung bộ phổ biến 15 - 18 độ C.Thủ đô Hà Nội trời rét, nhiệt độ thấp nhất trong đợt không khí lạnh này phổ biến 15 - 17 độ C.Do ảnh hưởng của không khí lạnh tăng cường kết hợp với dòng xiết trong đới gió tây trên cao từ đêm 12 - 13.2, khu vực Đông Bắc bộ và Bắc Trung bộ có mưa, mưa nhỏ.Trên biển, từ gần sáng 13.2, ở vịnh Bắc bộ gió chuyển hướng đông bắc mạnh cấp 5, phía bắc có lúc cấp 6, giật cấp 7 - 8, biển động, sóng biển cao 1,5 - 2,5 m; khu vực bắc Biển Đông (bao gồm vùng biển quần đảo Hoàng Sa) gió đông bắc mạnh dần lên cấp 6, giật cấp 7 - 8, biển động, sóng biển cao 2 - 4,5 m.Dự báo xa hơn về thời tiết, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia thông tin, từ ngày 14 - 22.2, Đông Bắc bộ và khu vực Lào Cai, Yên Bái, nam Sơn La, Hòa Bình đêm và sáng có mưa nhỏ, mưa phùn và sương mù rải rác; riêng khu Tây Bắc có mưa vài nơi, sáng sớm có nơi có sương mù, trưa chiều hửng nắng. Trời rét, vùng núi có nơi rét đậm, rét hại.Bắc Trung bộ có mưa vài nơi, sáng sớm có sương mù và sương mù nhẹ rải rác, trưa chiều hửng nắng; riêng từ đêm 15 - 16.2 có mưa rải rác. Đêm và sáng trời rét. Trung và Nam Trung bộ có mưa rào và giông vài nơi; riêng từ ngày 16 - 17.2 có mưa, mưa rào rải rác, có nơi mưa vừa, mưa to và giông.Cơ quan khí tượng cho biết thêm, từ nay đến ngày 10.3, không khí lạnh tiếp tục tác động đến thời tiết nước ta. Tuy nhiên, do trung tâm áp cao lạnh lục địa có xu hướng lệch ra phía đông nên có thể gây ra nhiều ngày mưa nhỏ, mưa phùn và sương mù.
Người dân đi ‘bão’ mừng đội tuyển Việt Nam vô địch AFF Cup 2024: Muôn màu muôn vẻ!
Theo ghi nhận của Báo Thanh Niên, vào lúc 10 giờ ngày 12.3, giá vàng miếng SJC tăng 800.000 đồng mỗi lượng chiều mua và 500.000 đồng chiều bán, Công ty Phú Quý niêm yết mua vào lên 91,8 triệu đồng, bán ra 93,3 triệu đồng. Công ty vàng bạc đá quý Sài Gòn - SJC giữ giá vàng miếng SJC niêm yết ở mức 91,6 triệu đồng chiều mua vào, bán ra 93,3 triệu đồng.Giá vàng nhẫn 4 số 9 tăng thêm 700.000 đồng/lượng chiều mua và 600.000 đồng chiều bán, Công ty Phú Quý mua vào 92,3 triệu đồng, bán ra 93,8 triệu đồng, Công ty SJC mua vào 91,6 triệu đồng, bán ra 93,2 triệu đồng… Giá vàng nhẫn đang có mức cao kỷ lục và đắt hơn vàng miếng SJC khoảng 500.000 đồng/lượng.Giá vàng thế giới tăng 18 USD, lên 2.916 USD/ounce. Thị trường tài chính tiếp tục biến động khi chính quyền ông Trump leo thang căng thẳng thương mại với nhiều quốc gia. Sự lo lắng của các nhà đầu tư tăng lên sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đăng lên mạng xã hội công bố kế hoạch tăng gấp đôi mức thuế đề xuất đối với kim loại của Canada lên 50%. Các nhà phân tích cho rằng, những biện pháp leo thang xung đột thương mại này đã làm gia tăng mối lo ngại về khả năng suy thoái kinh tế của Mỹ. Các chính sách thuế quan nhắm vào Trung Quốc, Canada và Mexico đã cho thấy sự bất ổn trong quá trình thực hiện, với những thay đổi gần như hàng ngày kể từ khi có hiệu lực vào tuần trước.Sáng 12.3, tỉ giá trung tâm giữa VND với USD được Ngân hàng Nhà nước công bố 24.758 đồng, giảm 5 đồng so với hôm qua. Giá USD trong nhiều ngân hàng cũng đồng loạt quay đầu đi xuống. Cụ thể, Vietcombank giảm 50 đồng, đưa giá mua chuyển khoản xuống 25.290 đồng, bán ra xuống 25.650 đồng; ACB giảm 50 đồng khi mua chuyển khoản còn 25.300 đồng, bán ra 25.650 đồng…Trong khi đó, giá USD tự do duy trì giá mua 25.750 đồng và tăng 10 đồng ở chiều bán ra, lên 25.840 đồng.
